Dây dẫn chất lượng quá kém hoặc dùng không đúng cách sẽ ảnh hưởng đến đường truyền tín hiệu
Vai trò của dây dẫn trong hệ thống âm thanh luôn là chủ đề cuốn được nhiều sự quan tâm và tranh cãi. Sự khác nhau về chất lượng âm thanh nghe được giữa các dây loa giá hàng nghìn USD so với những sản nhân phẩm vài trăm USD phụ thuộc rất nhiều vào "cảm tính" của người nghe.
Tuy nhiên, nếu dây dẫn chất lượng quá kém hoặc dùng không đúng cách sẽ ảnh hưởng đến đường truyền tín hiệu, từ đó làm thay đổi chất lượng âm thanh. Việc chọn mua dây dẫn hiệp với hệ thống tiêu khiển gia đình thành thử vẫn quan trọng và rất cần thiết.
Với các loại dân dẫn kim loại nói chung, độ thất thoát tín hiệu điện càng lớn khi kích tấc dây càng bé, và dây càng dài. thành thử, nếu chẳng thể tránh khỏi việc dùng dây loa dài, tăng kích thước dây loa là việc nên làm nhằm giảm thiểu thất thoát trong quá trình truyền tải tín hiệu.
kích thước dây thường được đo bằng AWG (American Wire Gauge), một đơn vị đo theo tiêu chuẩn Mỹ. Chỉ số AWG được tính theo số lần kéo khối kim khí làm dây qua các khuôn, thành thử, chỉ số này tỷ lệ nghịch với cỡ dây dẫn. Nói cách khác, AWG càng nhỏ thì dây càng lớn. Theo các nhà sinh sản, khi đường kính dây tăng lên gấp đôi, số AWG giảm xuống sáu đơn vị. thí dụ, dây có AWG 2 sẽ có kích cỡ to gấp đôi dây có AWG 8.
Để có chất lượng âm thanh tốt, dù vẫn còn phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác như chất liệu, kết cấu dây... các audiophile đề xuất dùng dây cỡ AWG 16 trở xuống, tương đương với đường kính sợi 1,29 mm trở lên, tùy theo tổn phí bạn định đầu tư cho dây dẫn.
Trước khi chọn mua, việc tham khảo tham số AWG sản phẩm qua người bán hoặc trên trang web hãng sản xuất là cấp thiết, vì đôi khi dây loa thành phẩm không lộ lõi để kiểm tra đường kính.
Dây dẫn được gồm hai thành phần, vỏ và lõi dây kim khí. Vỏ vừa có tác dụng cách điện vừa chống nhiễu tín hiệu từ bên ngoài vào bên trong dây, lõi có nhiệm vụ truyền tải tín hiệu xuyên suốt chiều dài sợi dây. Mỗi thành phần đều có những chất liệu và kỹ thuật chế tác biệt lập.
Lõi dây thường được làm bằng kim loại thuần chất hoặc hợp kim của đồng, bạc. Tuy điện trở suất của đồng cao hơn (1,72 microOhm/cm so với 1,59 microOhm/cm của bạc), kim khí này lại rẻ hơn khá nhiều và bởi thế, phổ biến hơn trong công nghiệp sản xuất dây dẫn. ngoại giả, vàng cũng là một chọn lọc cho vật liệu làm lõi dây. Vàng không dễ bị ôxi hóa như bạc và đồng, nhưng trở suất cao hơn (2,44 microOhm/cm).
Vỏ dây thường không được để ý nhiều như lõi dây về nguyên liệu, nhưng cũng góp phần khá quan trọng vào chất lượng dây loa. Hiện tượng tiếp thu năng lượng môi trường của vỏ dây ảnh hưởng đến tín hiệu âm thanh truyền đi. Các loại dây phổ biến thường dùng nhựa rẻ tiền, dây tốt hơn sử dụng polypropylene hoặc teflon. Trên lý thuyết, chân không là chất liệu tốt nhất để làm vỏ, tuy nhiên, thực tiễn chẳng thể chế tạo được. bởi thế, có một số nhà sản xuất bơm không khí vào nguyên liệu để tạo ra lớp vỏ chứa nhiều không khí.
Jack cắm là một phần của đường truyền tín hiệu, để giảm thiểu thất thoát có thể, chất lượng Jack cắm cũng là một yếu tố đáng lưu tâm. Tương tự như lõi dây, chất liệu làm Jack cắm cũng có thể là đồng, bạc. Tuy nhiên, là bộ phận tiếp xúc liên tục với không khí trong quá trình dùng nên Jack cắm rất dễ bị oxi hóa. do vậy, người ta thường phủ một lớp niken hoặc vàng bên ngoài nhằm mục đích tăng độ bền giắc cắm.
Để nối Jack cắm và lõi dây, các nhà sinh sản thường dùng trực tiếp lõi dây làm chất hàn bằng cách dùng một dòng điện lớn làm nóng chảy điểm tiếp xúc giữa lõi và Jack cắm.
Nhiệm vụ quan yếu hàng đầu của Jack cắm là tạo ra xúc tiếp rộng và kiên cố với cọc loa. do vậy, có nhiều loại kết nối Jack cắm khác nhau với độ tiện lợi và hiệu quả đa dạng.
Dây trần: đơn giản, ít tốn kém, dễ gia công, nhưng yếu và khó thay thế khi lõi để trần bị ôxi hóa.
Jack pin (mỏ chim): dễ sử dụng hơn dây trần, ăn nhập với cả cọc loa dạng kẹp hoặc ổ cắm. Tuy nhiên diện tích xúc tiếp khá nhỏ.
Jack bắp chuối: khá phổ thông và rất tiện dụng với các cọc loa dạng ổ cắm.
Jack càng cua: diện tích xúc tiếp tốt nhất trong các loại giắc cắm trên thị trường, được nhiều chuyên gia đề xuất sử dụng.
Ngoài ra, còn một số nhân tố khác ảnh hưởng tới chất lượng dây dẫn:
- Độ dài các dây loa trong hệ thống cần bằng nhau. Khác biệt về chiều dài có thể dẫn đến hiện tượng trễ thời kì giữa các loa, hoặc ảnh hưởng khác nhau về điện trở có thể dẫn đến trải nghiệm ‘lệch’, mất sự cân bằng của hệ thống đã được thiết kế tỉ mỉ của nhà sinh sản.
- Có nhiều loại dây loa với hình trạng và màu sắc khác nhau nhằm mục đích hợp với nhu cầu của người dùng. tỉ dụ, dây loa với kí hiệu CL2 có thể đi âm tường trong thiết kế tại gia. Ký hiệu CL3 chỉ dây loa có thêm nhiều tính năng như chống sốc, chống nhiệt, ăn nhập dùng cho các hoạt động ngoài trời.
- Do dây dẫn có cấu tạo đơn giản nên việc tự chế dây loa là hoàn toàn có thể. Việc đo đạc xác thực dây loa cần cho nhu cầu cụ thể giúp bạn hà tiện được không ít hoài đầu tư. Hơn nữa, nhiều nhà sản xuất cung cấp cả dây loa thành phẩm (gồm cả bao bì, giắc cắm, và có độ dài cụ thể) và dây loa cuộn với giá cả chênh lệch đáng kể. Nếu tự tin vào chất lượng dây loa do mình làm ra, việc tự chế dây loa cũng rất đáng cân nhắc.
Có nhiều ý kiến trái chiều về vai trò của dây loa trong chất lượng âm thanh của dàn hi-fi, và vấn đề này cũng rất đáng quan tâm, vì giá thành của dây loa không hề rẻ. Dù sao, việc đầu tư đúng mức vào dây loa nhìn chung sẽ đem lại hiệu quả cao hơn. Có một công thức mà nhiều audiophile khuyến cáo các "giáo đồ" âm thanh dùng khi xây dựng dàn hi-fi cho mình, đó là 50% cho thiết bị điện tử (ampli, CD, DAC,...), 40% cho loa và 10% cho dây dẫn (bao gồm cả dây tín hiệu và dây loa).
Nghe là trải nghiệm cá nhân, mỗi người có một cảm nhận khác nhau, bởi thế vẫn có nhiều trường hợp dây đắt tiền nhưng vẫn không cho hiệu quả tốt hơn các dây loa đã cũ, rẻ tiền. Để ngừa cảnh huống này, tốt nhất bạn nên mượn thử các dây loa khác nhau cho hệ thống hi-fi của mình trước khi mua. Chỉ khi nào thấy chấp nhận mới quyết định ra cửa hàng. Nếu không nhận ra sự dị biệt giữa các loại dây, hãy chọn loại rẻ nhất.
